Yapay zekâ alanındaki en yenilikçi kuruluşlardan biri olan OpenAI, işleyişini daha verimli hale getirmek ve yatırımcıların ilgisini artırmak amacıyla 2025 itibarıyla kurumsal yapısında önemli değişiklikler yapmayı planladığını açıkladı. Şirket, mevcut kâr amacı gütmeyen yapısının sınırlamalarını aşmak ve daha büyük bir finansman havuzuna ulaşabilmek için Kamu Yararına Şirket (Public Benefit Corporation – PBC) modeline geçiş yapacağını açıkladı. Yeni modelin ayrıntıları açıklandı
OpenAI’ın açıklamasına göre, yeni kurulacak kamu yararına şirket yapısı, firmanın operasyonlarını ve ticari faaliyetlerini yönetecek. Buna karşılık, mevcut kâr amacı gütmeyen kuruluş, sağlık, eğitim ve bilim gibi sektörlerde hayırsever girişimler için bir liderlik ekibi ve işgücü istihdam edecek.
2015 yılında tamamen araştırma odaklı bir kâr amacı gütmeyen kuruluş olarak kurulan OpenAI, özellikle Yapay Genel Zekâ (AGI) geliştirme sürecindeki yüksek maliyetler nedeniyle daha esnek bir yatırım modeline ihtiyaç duyuyor. Şirketin 157 milyar dolar değerindeki son 6,6 milyar dolarlık finansman turu, ChatGPT üreticisinin kurumsal yapısını değiştirip değiştiremeyeceğine ve yatırımcılar için kâr sınırını kaldırıp kaldıramayacağına bağlıydı.
Microsoft tarafından desteklenen OpenAI, yayınladığı blog yazısında “Bir kez daha hayal ettiğimizden daha fazla sermaye toplamamız gerekiyor. Yatırımcılar bizi desteklemek istiyor, ancak bu sermaye ölçeğinde geleneksel özsermayeye ve daha az yapısal özsermayeye ihtiyaç duyuyorlar,” diyor. OpenAI’ın bu yıl 3,7 milyar dolar gelir ve 5 milyar dolar zarar açıklaması bekleniyor.
Yapının işleyişi nasıl olacak?
OpenAI halihazırda kâr amacı güden ve onu kontrol eden kâr amacı gütmeyen bölüm olarak karmaşık bir yapıya sahip. Firma yeni yapısal değişiklikle daha kâr merkezli ve basit bir yapıya geçiş yapıyor. Mevcut durumda kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak faaliyet gösteren OpenAI, Kamu Yararına Şirket modeline geçerek ticari operasyonlarını bu yeni yapı altında sürdürecek. Şirketin kâr amacı gütmeyen kanadı ise bağımsız mali danışmanlar tarafından belirlenen adil bir değerleme üzerinden PBC’ye ortak olacak ve sağlık, eğitim, bilim gibi alanlarda hayırsever projelere odaklanacak.
Yönetim kurulu, mevcut yapının, yatırımcıların çıkarlarını doğrudan dikkate almayı ve hayırsever girişimlerin kapsamını genişletmeyi zorlaştırdığını belirtti. Yeni model, şirketin ticari hedeflerini sürdürürken hayırsever faaliyetlerini desteklemeye devam etmesini sağlayacak.
OpenAI’nin bu hamlesi, sektördeki diğer rakipler tarafından da kullanılan bir stratejiye benziyor. Anthropic ve Elon Musk’ın sahibi olduğu xAI gibi kuruluşlar, benzer yapı değişiklikleriyle büyük ölçekli yatırımları çekmeyi başardı.
